De collectie van Olla Art is verrijkt met ‘Palette cosmique’ van Eugène Brands. Het betreft een middelgrote gouache op karton uit 1992.
Het werk is linksonder gemonogrammeerd (vanaf ca. 1980 signeert Brands zijn werken niet meer voluit, maar volstaat hij met zijn initialen). Het werk is professioneel ingelijst en op de rug voorzien van een venster. Daardoor is te zien dat Brands het werk, zoals voor hem gebruikelijk, op de achterzijde nog eens (voluit) heeft gesigneerd, getiteld en gedateerd (‘24.I.1992-3’) en voorzien heeft van een inventarisnummer (‘9887’).
Jan des Bouvrie
Bijzonder is de provenance van het werk. Op de achterzijde van het werk is tevens de opdracht ‘Voor Jan, 3 XII ’97’ te lezen. Jan staat voor de bekende interieurontwerper Jan des Bouvrie (1942-2020), die het werk blijkbaar direct van Eugène Brands kocht.
Op 19 oktober 1999 werd bij veilinghuis Sotheby’s in Amsterdam de collectie van Des Bouvrie geveild; ook ‘Palette cosmique’ kwam, als lot 26, onder de hamer. De vorige eigenaar kocht het daar voor 7800 gulden.
Palet
De fascinatie van Brands voor de kosmos vormt een rode draad door zijn schildersloopbaan. In de jaren zestig ontdekt hij de toevallige abstracte composities van zijn palet. Hij ziet daarin een mogelijkheid vorm te geven aan het idee dat ‘alles stroomt’ (panta rhei) (Dijkstra-van der Wel, 2014). Sindsdien is het palet een terugkerend thema in zijn werk.
Eugène Brands, Palette cosmique, 1992
Gouache op karton, 44,5 x 54,8 cm
Ik maak geen schilderij
Zelf karakteriseert Brands zijn schilderkunst als uitermate intuïtief en onacademisch. Vorm en kleur dienen zich als het ware vanzelf aan, komen improviserend tot stand. Tegen kunsthistoricus Erik Slagter verwoordde hij het als volgt: “Eerder dan linnen en verf heb je je ogen nodig om te kunnen schilderen. Het ‘zien’ is het gevolg van een uiterst gecompliceerd proces dat ons van buitenaf is gegeven. Men kan wel arrogant zeggen: ik zie, maar omdat wij de apparatuur niet zelf bedacht en gemaakt hebben, denk ik: iets stelt mij in staat om te zien. Zo is het dus ook met mijn schilderijen: ik maak geen schilderij, ik geef het slechts de gelegenheid te ontstaan. Dat improviseren, dat volgen van invallen, komt neer op een experimentele werkwijze. Wars van elke vooropgezette planmatige overweging, afgezien van een vaktechnische bekwaamheid en andere aan te leren of te ontwikkelen facetten van het schilderen; zo kan men deze instelling ook ‘a-academisch’ noemen. Bij mij is het schilderen een proces van toezien op wat er zo onbewust mogelijk op het canvas of papier gebeurt, vormen en kleuren die tijdens het schilderen ontstaan, accentueren of juist afzwakken, een voortdurende wijziging, beweging, verandering. Het is inderdaad inherent aan het ‘panta rhei’ van de oude Grieken” (notitie Erik Slagter, geciteerd in Colpaert et al., 2001, p. 161).
Informatie
Neem voor meer informatie over ‘Palette cosmique’ of voor een bezichtigingsafspraak contact met ons op: info@olla-art.nl, of bel ons.
Meer werk van Eugène Brands en een korte biografie vindt u hier.
Lees ook onze nieuwsbrieven over het werk van Brands: Eugène Brands: overtreffen in onbeholpenheid (maart 2021), Paarse vlinder en Witte tafel van Eugène Brands (november 2022) (let wel: ‘Paarse vlinder’ is niet meer verkrijgbaar) en Een taartdoos en een havermoutpak (februari 2024).
Bronnen
Colpaart, A. (red.), Wingen, E., Tegenbosch, L., & Welling, D. (2001). Eugène Brands. Schilderijen. Amsterdam: Stichting Eugène Brands.
Dijkstra-van der Wel, G. (2014). Eugène Brands. Mysterie van de Kosmos. Gouda: Arti Legi. (Publicatie bij de gelijknamige tentoonstelling in Arti Legi, Gouda, 2 oktober t/m 2 november 2014.) https://issuu.com/mooirood/docs/14069-catalogus-brands-mag-210-pres